Ülkemizde işletilmekte olan atıksu arıtma tesislerinde oluşan arıtma çamuru miktarları ve bunların işlenmesi ve bertaraf edilmesine yönelik olarak yapılan uygulamalar hakkında sağlıklı veri bulunmamaktadır. Bununla beraber, coğrafi bölgeler bazında, mevcut evsel/kentsel atıksu arıtma tesisleri hakkında proses bilgilerini derlemek, bu tesislerde oluşan arıtma çamurlarının işlenmesi ve bertaraf edilmesi amacıyla uygulanan yöntemler hakkında verileri toplamak, arıtma çamurları yönetimi için büyük önem taşımaktadır. Ayrıca,  Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından kullanılabilecek ve güncelleştirilebilecek şekilde tasarlanmış Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS) destekli arıtma çamurları veri tabanının oluşturulması da yönetimin sürdürülebilirliği açısından önemlidir.  Bunun yanı sıra arıtma çamurlarının işleme ve bertarafına ilişkin yönetmeliklerde eksikler bulunmakta, bu süreçlerin seçiminde karar vericiler tarafından sistematik olarak uygulanabilecek yol haritası niteliğinde bir yönetim sistemi bulunmamaktadır.

Çamur

Proje, Türkiye’nin çamur haritasınının oluşturulması ve arıtma çamurlarının işleme ve bertaraf edilmesinde ülke ölçeğinde belirlenecek esaslardan oluşacak bir arıtma çamuru yönetim sisteminin geliştirilecek olması bakımından bir ilk niteliği taşımaktadır.  Böyle bir sistemin oluşturulması, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı için karar verme aşamalarında ve AB sürecinde önemli bir kılavuz olacaktır.

Projenin başlıca amaçları aşağıdaki gibi sıralanabilir:

  1. Evsel/kentsel atıksu arıtma tesislerinden kaynaklanan arıtma çamurlarının miktar ve özelliklerinin belirlenmesi, veri tabanı oluşturulması
  2. Planlanan tesisler için arıtma çamuru miktarları hakkında ileriye yönelik tahminlerin yapılması,
  3. Her bir coğrafi bölgedeki arıtma tesislerinin atıksu ve arıtma çamuru arıtım süreçleri ve arıtma çamuru miktarları ile ilgili verilerin, Bakanlıktan alınacak olan CBS ortamına işlenmesi,
  4. Evsel/Kentsel atıksu arıtma tesislerinden kaynaklanan çamurlar için ülkemiz koşullarında ve farklı coğrafi bölgeler için en uygun işleme, bertaraf ve yararlı kullanım yöntemlerinin ve AB mevzuatı ile uyumlu bir çamur yönetim stratejisinin belirlenmesi,
  5. Evsel/Kentsel atıksu arıtma tesislerinden kaynaklanan çamurların miktarının azaltılmasına yönelik en uygun yöntemin belirlenmesi ve proje kapsamında elde edilecek deneysel veriler dikkate alınarak, çamur minimizasyon tekniklerinin gerçek ölçekte tesislere uygulanabilirliğinin değerlendirilmesi,
  6. Evsel/Kentsel atıksu arıtma tesislerinden kaynaklanan çamurların stabilizasyonunda en etkili yöntemin belirlenmesi,
  7. Evsel/Kentsel atıksu arıtma tesislerinden kaynaklanan çamurların çimento fabrikalarında ve kireç tesislerinde ek yakıt olarak kullanılabilirliğinin araştırılması ve bu konuda ülkemizdeki mevcut potansiyelin belirlenmesi,
  8. AÇ’nın işlenmesi ve bertaraf edilmesi konularında Ulusal mevzuatın incelenmesi ve eksiklerinin belirlenmesi, eksik kalan kısımların tamamlanmasına yönelik taslak çalışmaların (yönetmelikler ve tebliğler) hazırlanması,
  9. Stabilize arıtma çamurlarının toprakta kullanımının sağlanması için sınırlayıcı faktörlerin belirlenmesi ve Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanması planlanan stabilize arıtma çamurlarının toprakta kullanımına ilişkin yönetmelik taslağının oluşturulması,
  10. Arıtma çamurlarının işlenmesi ve bertarafından sorumlu kurum ve kuruluşlardaki ilgili kişilere rehberlik edecek dökümanların (el kitabı) hazırlanması,
  11. Geliştirilen sistematiğin ve elde edilen sonuçların duyurulması ve yaygınlaştırılması.